Pochwała cenzury

czyli o kim nie napisał dziadunio

Gdzieś pomiędzy, już nawet nie strumieniem a oceanem płynącymi, doniesieniami z piłkarskich boisk i sportowych oboczności, cichutko przemknęła kolejna rocznica czerwcowych wyborów. A wraz z nimi jakiś skwer czy placyk, który dziś ma zostać poświęcony ówczesnemu zwycięstwu w walce o wolność słowa.

 I właśnie niegdysiejszy urząd przy Mysiej a właściwie jeden aspekt jego działania chcę dzisiaj opisać w kilku słowach.

Ale zacznijmy od początku.
Ocenzurowałem sam siebie. Wyrzuciłem do kosza gotowy do publikacji, ostro polemizujący z jednym z lokalnych publicystów, tekst. I to taki o którym myślałem i nadal myślę ze istnieją istotne powody by powstał.
Cóż, są i inne, które wskazują przeciwnie - ale ja nie o tym.

Więc tylko przytoczę jedną z puent żeby został po tak brutalnie potraktowanym poście przynajmniej jakiś smaczek - " Nie w każdym szaleństwie jest metoda. Czasami w miejsce uszlachetnionego przez Szekspira słowa wystarczy wstawić pospolicie brzmiące wariactwo, żeby sprowadzić sprawy do właściwego im wymiaru" i już przechodzę do ogólniejszej myśli, która towarzyszyła mi w tych dniach.

Lubują się publicyści, pisarze i kabareciarze, filmowcy i scenarzyści - generalnie wszyscy którzy tworzyli w czasach funkcjonowania Urzędu Cenzury w barwnych, kombatanckich opowieściach o tym, jak to byli gnębieni, a ich twórczość profanowana przez robotniczo-chłopskiej proweniencji  Cerberów myśli.
Czasem tylko, jakiś mniej pamiętliwy opowiadacz, z uśmiechem wrzuci anegdotkę o sposobach na przechytrzenie cenzora.
Ale nigdy nie spotkałem się z opowieścią o tym ze jakiś tekst, obraz, bądź przynajmniej wymyślna metafora w ogóle by nie powstała,  gdyby własnie nie konieczność przemycania, kamuflowania pewnych treści.

A jest przecież zupełnie oczywiste ze tak właśnie było. Ze, prócz oczywistej ohydy jaką było tłamszenie wolności wypowiedzi, bywały przypadki gdy cenzura działała na twórców stymulująco.
 I to na dwa sposoby - przede wszystkim autor musiał mieć ugruntowane w sobie przekonanie ze to co stworzył, czy miał zamiar stworzyć, jest na tyle istotne, by warto było przechodzić upokarzająca procedurę. A po drugie -  musiał mocno się napracować żeby treści które chciał przekazać, były przeźroczyste dla urzędnika, pozostając jednak wyraźnie czytelnymi dla odbiorcy.
Słowem - twórca musiał się starać.

Dzisiaj, w dwadzieścia kilka lat po  likwidacji Urzędu, często mam wrażenie ze nikt starać sie już nie musi.  Zbyt często.

Z perspektywy czasu widać doskonale ze problemem nie jest znalezienie sposobów na ewentualne problemy z cenzurą. Problemem jest dostrzeganie powodów dla których warto cenzurować samych siebie.
Dla których warto się starać.


A piłkarsko - bez niespodzianek.W piłkę grają wszyscy - wygrywają..., no właśnie:)